Medewerkers
De Belgische gevangenissen ressorteren onder het Directoraat-Generaal Penitentiaire Inrichtingen van de Federale Overheidsdienst Justitie.
De gevangenis te Gent beschikt over ca 280 medewerkers en federale ambtenaren, ingedeeld in diverse diensten en teams.
Daarnaast kunnen gedetineerden zich wenden tot een 80-tal begeleiders vanuit organisaties die worden gefinancierd vanuit de Vlaamse overheid, de Provincie Oost-Vlaanderen en de Stad Gent.
Directie
De directie is verantwoordelijk voor het lokale gevangenisbeleid op basis van de beleidslijnen van de directeur-generaal en de minister van Justitie. Zij staat in voor de operationele aansturing van de entiteit en ziet toe op de interne werking van de gevangenis, op de veiligheid in het algemeen en op een veilige en efficiënte uitvoering van de straffen en vrijheidsberovende maatregelen.
Beleidsmedewerkers
De directie wordt bijgestaan door twee beleidsmedewerkers: een beleidsmedewerker P&O en communicatie, en een beleidsmedewerker logistiek.
Het bewakingspersoneel
Het bewakingspersoneel staat in voor de orde en de veiligheid in de gevangenis. De penitentiaire bewakingsassistenten houden onder andere toezicht op de gedetineerden, controleren wie de gevangenis binnenkomt en buitengaat en voeren fouilles uit. Zij zorgen er ook voor dat het dagelijkse leven in de gevangenis vlot verloopt door bijvoorbeeld maaltijden te bedelen, de gedetineerden te begeleiden naar de wandeling of de bezoekzaal en de aankopen uit gevangeniskantine aan de gedetineerden te bezorgen. Daarnaast vervult het bewakingspersoneel ook een sociale rol. Zij zijn voor de gedetineerden het eerste aanspreekpunt bij vragen of problemen.
Het penitentiair kader bestaat uit penitentiaire bewakingsassistenten, ploegchefs, penitentiaire assistenten en penitentiair technisch deskundigen bewaking. Zij werken in continudienst.
Teamwerking.
In 1998 startte de gevangenis te Gent met een project "Nieuwe organisatiestructuur". Dit was erop gericht om de werking van het penitentiair korps om te bouwen van het klassiek hiërarchisch gestructureerd organisatiemodel naar een model dat beter voldoet aan de actuele inzichten van management.
Een belangrijk element daarvan was de omschakeling naar een werking met vaste teams. Dit leidde tot de opdeling van het ganse penitentiaire korps in kleinere of grotere units (teams), dit in tegenstelling tot het klassieke model waarin de penitentiaire beambten één grote pool vormen.
De vaste teams vormen ook een basis voor het participatief management dat toegepast wordt in de gevangenis.
De griffie
De griffie beheert de opsluitingsdossiers van de gedetineerden. De dienst is verantwoordelijk voor de administratie van de strafuitvoering. Zo treft zij onder andere de nodige regelingen wanneer een gedetineerde voor de rechtbank moet verschijnen, wanneer hij naar een andere gevangenis wordt overgebracht of wanneer hij penitentiair verlof of een uitgangsvergunning krijgt. De griffie houdt de gedetineerde hiervan ook steeds op de hoogte.
De psychosociale dienst.
De psychiaters, psychologen en maatschappelijke assistenten van de psychosociale dienst verzorgen het psychosociaal onthaal van elke gedetineerde die de gevangenis binnenkomt. Daarnaast begeleiden zij de gedetineerden tijdens hun detentie en bereiden hen zo voor op hun reïntegratie. De kerntaak van de psychosociale dienst is advies geven over de toekenning van strafuitvoeringsmodaliteiten (uitgaansvergunning, penitentiair verlof, voorwaardelijke invrijheidstelling, elektronisch toezicht, beperkte detentie) Zij overlegt ook met de gevangenisdirectie over het regime van de gedetineerden en evalueert hun reclasseringsplan.
De zorgequipe
Gedetineerden met psychische moeilijkheden krijgen in de gevangenis aangepaste begeleiding. De zorgequipe zorgt voor de therapeutische opvang. De equipe bestaat uit een psychiater, een psycholoog, een maatschappelijk assistent, een ergotherapeut, psychiatrisch verplegers, een bewegingstherapeut en een opvoeder. Op basis van een individueel behandelingsplan trachten zij via gesprekken en activiteiten de psychische, sociale en fysieke mogelijkheden van de gedetineerden te verbeteren om zo hun plaatsing in een psychiatrische instelling of hun reïntegratie in de maatschappij te vergemakkelen.
Het medisch personeel.
In de gevangenis werken verpleegkundigen, dokters, psychiaters, tandartsen en kinesitherapeuten. Zij zorgen voor het lichamelijke en mentale welzijn van de gedetineerden. De gezondheidszorg die gedetineerden in de gevangenis krijgen, is evenwaardig aan die in de vrije samenleving. Zij is wel aangepast aan een gevangenisomgeving en aan de specifieke noden van gedetineerden.
De personeelsdienst
De personeelsdienst beheert de personeelsdossiers van de gevangenis. Personeelsleden kunnen er terecht met hun vragen over hun persoonlijk dossier. Dat kan gaan over hun loopbaanmogelijkheden, bevorderingen, opleidingen, wedden, enz. Daarnaast zorgt de dienst ervoor dat de personeelsleden op de hoogte zijn van belangrijke informatie, zoals nieuwe dienstnota's of wijzigingen in de reglementering. De dienst werkt nauw samen met de centrale personeelsdienst van het directoraat-generaal penitentiaire inrichtingen te Brussel.
De boekhouding
De boekhouding beheert en betaalt de aankopen van de gevangenis. Zij beheert ook het geld van de gedetineerden. Daarnaast voert zij de betaling uit voor het werk dat gedetineerden verrichten voor externe firma's en voor de gevangenis zelf. Bij penitentiair verlof of een uitgangsvergunning geeft de boekhouding aan de gedetineerde zakgeld mee van zijn rekening. Zij beheert ook de kantines in de gevangenis waar gedetineerden voeding en andere zaken van buiten de gevangenis kunnen kopen.
Het technisch en logistiek personeel
Het technisch personeel bestaat uit vier groepen die elk specifieke taken hebben: gedetineerden begeleiden in de werkplaatsen, maaltijden bereiden in de keuken, de ICT beheren en onderhoudswerken in de gevangenis uitvoeren.
De geestelijke raadslieden en de moreel consulten
In de gevangenis kunnen de gedetineerden een beroep doen op een vertegenwoordiger van iedere in België erkende eredienst. Aalmoezeniers en moreel consulenten bieden de gedetineerden morele steun en staan hen bij in hun geloofsbeleving. Zij zijn voor de gedetineerden een luisterend oor en helpen hen in hun contacten met familieleden. Daarnaast organiseren zij bezinningsmomenten, vieringen en gespreksgroepen.